Bir gezegenin oluşum izleri gözlemlendi..

0

Dünya’ya 520 ışık yılı uzaklıktaki genç bir yıldız olan AB Aurigae’nin etrafında oluşan toz ve gaz sarmalında bir gezegenin oluşumuna işaret eden izler gözlemlendi.

Avrupa Güney Gözlemevi’nin (ESO) Çok Büyük Teleskopu (VLT) bu toz ve gaz sarmalının içinde bir kıvrım (Knick) tespit etti. Gök bilimcilere göre bu kıvrım bir gezegenin oluştuğu ortamı ifade ediyor ve bir gezegenin doğumuna kanıt oluşturuyor. Yeni keşfin sonuçları “Astronomy & Astrophysics” dergisinde yayımlandı.

Paris Gözlemevi’nden Anthony Boccaletti, bugüne kadar Güneş Sistemi’nin dışında binlerce gezegen (ötegezegen) keşfedildiğini ancak oluşumları hakkında çok az şey bilindiğini söylüyor. Araştırmacılara göre gezegenler genç yıldızların etrafındaki gaz ve tozdan oluşan disklerin içindeki minik zerreciklerin birbirine çarpıp yapışmasıyla ve giderek büyümesiyle oluşuyor.

Boccaletti, çok genç sistemlerin incelenmesi gerektiğini, böylece gezegenin oluşum anına rastlanabileceğini söylüyor. Fakat Avrupa Güney Gözlemevi bugüne kadar gök bilimcilerin yıldızların etrafındaki diskleri derinlemesine ve net görüntüleme imkânı olmadığını belirtiyor.

Toz ve gazdan oluşan sarmal yapı

Yeni görüntüler ise toz ve gazdan oluşan etkileyici bir sarmal yapıyı ortaya çıkarıyor. Bu tür sarmal yapılar oluşum aşamasındaki gezegenlere işaret ediyor. Fransa Bordeaux Astrofizik Laboratuvarı’ndan Emmanuel Di Folco, bunların gazı iterek gölde giden bir tekneninki gibi dalgalar oluşturduğunu belirtiyor.

Gök bilimcilere göre gezegen merkezdeki yıldızın etrafında döndükçe de dalgalar sarmal bir kol şekline dönüşüyor. Ve elde edilen görüntüde çok açık sarı kıvrım bölgesi de araştırmacılara göre gezegenin oluştuğu yer olabilir. Bordeaux Astrofizik Laboratuvarı’ndan Anne Dutrey de elde edilen verilerin gezegen oluşumuna dair bazı teorik modellerden beklenen bir süreci; iki sarmal arasındaki bağlantığıyı ortaya koyduğunu söylüyor:

“Sarmallardan biri gezegenin yörüngesinde içe doğru dönüyor ve diğerinin de dışa doğru genişlemesiyle gezegenin olduğu yerde birleşiyorlar. Böylece sarmallar diskteki gaz ve tozların oluşmakta olan gezegenin üzerinde toplanmasını ve giderek büyümesini sağlıyor.”

Avrupa Güney Gözlemevi’nin son elde ettiği görüntülerin gezegenlerin oluşum sürecinin daha iyi anlaşılmasına yardımcı olacağı düşünülüyor.

Kaynak: DW Türkçe

YORUM YAZ

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz