Bosna Hersek ve AB üyeliği

3
Bosna'dan..

Dayton anlaşması ile Boşnakları çözümsüzlüğe iten Avrupa Birliği (AB), Bosna Hersek Devletini üye yaparak, devlet inşası için makul ortamı sağlayabilecek mi?

Üyelik hikayesinin geçmişine bakalım ve başarı ne kadar yakın anlamaya çalışalım.

Balkan ülkelerinin AB’ye potansiyel üyeliği konusu Selanik’te 2003 yılında yapılan toplantı ile ilk defa gündeme taşındı. Bu tarihten sonra 2008 yılında bazı teknik anlaşmalar gerçekleştirildi.

2003 yılından bu yana uzun bir süreçten geçildiği unutulmamalı. Bosna Hersek 15 Şubat 2016’da resmi olarak AB üyeliği için başvurusunu yaptı ve AB tarafından bu başvuru kabul edildi. AB ülkeleri, Avrupa Komisyonu’na Bosna’nın aday statüsü kazanıp kazanmadığını belirlemek için bir yıl sürebilecek bir süreç emretti. Yoksullukla mücadele, yolsuzlukların ortadan kaldırılması ve genç işsizlik oranını düşürücü ekonomik tedbirlerin alınması, AB’nin en çok iyileştirilmesini beklediği konular.

Bosna-Hersek, AB üyeliği için resmi olarak 15 Şubat 2016’da Pazartesi günü Brüksel’de başvurdu. Ülkenin “üçlü cumhurbaşkanlığı birliği” başkanı Dragan Coviç, söz konusu müracaat ve bunun için yapacağımız işler “ülkemizin tüm vatandaşlarının menfaati için, yenilenebileceğini göstermek için bir fırsat” olduğunu söyledi.

Bosna Hersek’in başarısı bütün Balkan halkları açısından bir başarı olacak. Bununla birlikte, Brüksel işlerin yıllar alabileceğini düşünüyor. Coviç ile birlikte konuşan Hahn, “üyelik birkaç ayda, hatta birkaç yıl içinde mümkün değildir”, ancak üyeliğin “somut Avrupa perspektifi açısından önemli” olduğunu belirtti. Hatırlayacağınız gibi, Juncker 2014’te AB Komisyonu başkanı olarak göreve başladığında, Batı Balkanlar’a “önümüzdeki beş yıl içinde herhangi bir genişleme yapılmayacak” demişti. Ancak Bosna Hersek’in başvurusu, AB liderleri açısından önemseniyor ve Bosna’nın etnik bölünmüşlüğünü tamir edebilecek, önemli bir açılım olarak görülüyor.

Bosna Hersek elbette zor bir yola girmişti, ama Boşnakların devletleşme sürecinde anlamlı yola girebilmesi için, bu, belki de son şansları idi. Bosna Hersek (BH) eksiklikleri gidermek için önemli çalışmalar yaptı ve 2016’nın Eylül ayı sonunda, AB BH’inn müracaatına olumlu cevap verdi. 28 ülke onayıyla.

Şimdi Avrupa Komisyonu, Bosna’nın aday ülke olma kriterlerini karşılayıp karşılamadığını belirleyecek ve bu bir yıl sürebilir.

Bosna Hersek’ın başvurusunun kabul edilmesi Kosova hariç Batı Balkan ülkelerini AB açısından aynı statüye getirmiş oldu. AB liderleri için hala Bosna’nın siyasi ve etnik bölünmeleri tamir edebileceği yönünde önemli bir işaret olarak görülüyor. Mogherini bu Avrupa Birliği vatandaşları için de güçlü bir mesaj, “biz genişlemek için hala çok güçlüyüz” demişti hatırlarsanız.

Kasım 2016’da AB Bosna Hersek için pozitif rapor verdi ve BH’nin reform yolunda olduğunu bildirdi.

Bosna Hersek, gerek Sırp Cumhuriyeti’nin, gerekse uluslararası illegal yapıların ülke istikrarını kolayca bozabilecekleri bir durumda. Ayrıca 3 etnik grubun AB’ye ilişkin ilerleme sürecinde bazı konularda direnç gösterebileceği beklenmesi gereken bir durum.

Bundan sonraki hazırlıkların tamamlanması için Avrupa Komisyonu, BH’ye ayrıntılı bir anket gönderdi. Bu anket, durum tespitini yapacak ve yol haritasını da ortaya çıkaracak. Komisyon, BH tarafından verilen cevapların değerlendirmesini yapacak ve Avrupa Birliği Konseyi’ne (28 Üye Devlet) aday statüsünün BH’ye verilmesine ilişkin bir öneri yapacak ve katılım müzakerelerinin başlatılması için bir tarih belirleyebilecektir.

Ne olursa olsun Bosna Hersek son viraja girmiştir, diyebiliriz. Boşnaklar için 2018-2019 belki de AB üyesi olmalarını getirecek, bu da onlara bambaşka bir atmosfer sağlayacaktır.

Sırp cCumhuriyeti’nin, Dodik’in bütün oyunları bozulacak, mazlumlar huzura kavuşacak inşallah.

Milletimiz için iyi olacak.

3 YORUMLAR

  1. AB ‘ nin Bosnayı huzura kavuşturma düşüncenize çok katılmak isterdim. Ama bu çok zor gibi…
    10 Mayıs tarihli “Bosna Hersek: Ne olacak bu işin sonu?” Başlıklı yazınızda ( Harika bir yazıydı :)) gerçekten çok sorunlu karmaşık bir sistem, daha dogrusu sistemsizlik mevcut.. Ve mevcut devlet sistemi ile BH avrupa kapısında çok bekler gibi..

    Henüz yeni döndüğüm ( hâla havaalanindayim ) Bosna Hersek ‘ in huzura kavuşması en büyük temennim.. Ve dualarım Balkanların güzel insanları ile beraber…

YORUM YAZ

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz