Evlerimizde Bayram Namazı Kılabilir miyiz ?

0
Mehmet Gündoğdu
Latest posts by Mehmet Gündoğdu (see all)

Evet kılabiliriz. Çünkü Bayram Namazının hükmü, Cuma Namazının hükmü gibi değildir. 

Bayram namazının  fıkhî açıdan  hükmü, Hanefilere göre (Cuma namazı kendilerine farz olan kişiler için) vacip, Şafii ve Malikilere göre sünnet-i müekkede, Hanbelilere göre de farz-ı kifayedir. 

Fakihlerin büyük çoğunluğu, camilerde kılınma imkânı bulunmadığı takdirde bayram namazının evlerde ferdî veya cemaatle kılınabileceği görüşündedirler.

Bu konu fıkıh kitaplarında daha çok ‘bayram namazının kazası’ başlığı altında ele alınır. 

Bayram namazı İslamın şiarındandır. Cemaatle kılınması önceliklidir. Ancak Şâfii mezhebine göre yalnız başına hutbesiz de kılınabilir.

Hanefi alimleri dışındaki Cumhuru’l-Ulema, cemaatten geri kalan kimsenin daha sonra evde bayram namazını eda etmesinin müstehap olduğu görüşündedir. (El Aynî, Umdetü’l Kârî VI, 445) Rivayet edildiğine göre Enes Bin Mâlik (radiyallahu anh) bayram namazını kaçırdığında aile efradını toplar, imamın bayram günü kıldırdığı gibi onlarla bayram namazını kılardı. (El Beyhâkî).

Bayram namazının kazasıyla ilgili bu hüküm, umumu kapsayan hastalık ve benzeri sorunlar nedeniyle mescitlerde imamla birlikte kılamayanlar için de geçerlidir.

Dolayısı ile, özellikle Şafii ve Maliki mezheblerini takliden, camilerde cemaatle bayram namazını eda edemeyenler, evde bireysel olarak  kılabilecekleri gibi, aile fertleriyle birlikte cemaatle de eda edebilirler. (İbn Kudâme, El Muğnî II, 290) 

Bayram hutbesi Hanefilere göre namazın sıhhat şartları içinde değildir, sünnettir. Hutbe okunmadan kılınan bayram namazı da sahihtir.

Ancak hutbe okumasını bilenler hutbe okuyabileceği gibi, bu konularda bilgisi olmayanlar için hutbe okumaya da gerek yoktur. 

Zira hutbe, normal şartlarda, camilerde kılınan bayram namazlarından sonra okunması  sünnettir. Kaldı ki, cemaat yoksa hutbenin bir anlamı da yoktur.

Bayram namazının vakti

Bayram namazının vakti güneşin doğup bir miktar yükselmesinden 45 dk. sonra başlar. 

Öğle vaktinden bir müddet öncesine (45.dk öncesine) kadar devam eder. 

Evde bayram namazı nasıl kılınır? 

Ezan okunmadan, kamet getirilmeden kılınır. Şöyleki:

1. REKAT

Bayram namazına niyet ettikten sonra iftitah tekbiri alınır ve eller bağlanır.

Sırasıyla, imam hatip ve cemaat veya tek başına kılan sessizce “Sübhaneke duası”nı okur.

Tıpkı iftitah tekbiri gibi yeniden eller kulak hizasına kaldırılarak 1. tekbir alınır ve eller yanlara salınır.

Sonra 2. tekbir alınır ve eller yine yanlara salınır.

Ardından 3. tekbir alınır ve bu sefer eller göbek hizasında bağlanır.

İmam veya tek başına kılan, gizlice “Euzü besmele” çeker, açıktan “Fatiha suresi” ile birlikte “Zammı sure veya zammı sure yerine geçecek miktarda Kur’an-ı Kerim” okur. Cemaat ise sessizce imamı dinler. Tek başına kılan kıraatı sessizce okur.

Rüku ve secde yapılarak 2. rekata kalkılır.

2.REKAT

İmam; gizlice “Besmele” çeker, açıktan “Fatiha suresi” ile birlikte “Zammı sure veya zammı sure yerine geçecek miktarda Kur’an-ı Kerim” okur. Cemaat ise sessizce imamı dinler. Tek başına kılanlar bunları sessizce okurlar.

Ardından tekrar tıpkı iftitah tekbiri gibi yeniden eller kulak hizasına kaldırılarak 1. tekbir alınır ve eller yanlara salınır.

Sonra 2. tekbir alınır ve eller yine yanlara salınır.

Ardından 3. tekbir alınır ve eller yine yanlara salınır.

Son olarak 4. tekbir alınır ancak bu sefer eller kulak hizasına kaldırılmaz ve rükuya gidilir.

Rüku ve secdenin ardından oturulur, “Tahiyyat, Salli-Barik duaları” okunur ve önce sağ tarafa sonra sol tarafa selam verilerek namaz tamamlanır. Daha sonra üç defa teşrik tekbirleri getirilir.

Özetle bayram sabahı normal zamanlarda olduğu gibi bayram namazına camiye gidiyormuş gibi hazırlık yapılmalı, namaz vaktinde, güneşin doğumundan 45 dakika sonra, ya tak başına ya da hane halkı ile birlikte, yukarıda tarif edildiği şekilde, iki rekat bayram namazı eda edilmelidir.

 Hutbe okumak, bayram namazının sıhhat şartları arasında olmadığından okunmasa da olur.  

Ancak hutbe okumasını bilenler aile efradı olan cemaata kısa bir hutbe okuyabilir. 

Sonuç itibariyle; “din, Allah’ın maksadı ve insanların maslahatını birlikte gözeten değerler bütünüdür”. 

Bu iki açıdan Korona virüsle mücadelenin devam ettiği şu günlerde bayram namazını yukarıda ifade ettiğimiz şekilde eda etmenin hem kulluk ibadetini yerine getirme, hem de mümkün olan şartları değerlendirerek bayram neşvesi yaşamanın; Allah’ın maksadı ve insanların maslahatına daha uygun olduğu görülmektedir.

Allah kabul etsin.

Vesselam.

YORUM YAZ

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz