Trump’ın Orta Doğusu: Tahayyülleri ve yapabilecekleri.. Bir Amerikalı profesör yazdı

0
Fireball sunset behind two minarets

George Washington Üniversitesi’nde görev yapan Profesör Marc Lynch, başkent Washington’un itibarlı düşünce kuruluşlarından Carnegie Middle East Center için kaleme aldığı makalede, Orta Doğu’nun, düşünülenin aksine, Donald Trump’ın fazla etkili olamayacağı bir bölge olduğunu yazdı.

Profesör Lynch yazıları ve söylemleri ile Washington’un en etkili isimlerinden biri. Bu sebeple ABD başkentinde görüşlerine kulak veriliyor.

Trump Suriye ve Irak’ta ne yapabilir, ne yapamaz

Suriye’de Trump’ın Esad’a karşı bir müdahaleye girişme ihtimalinin az olduğunu belirten Lynch, Trump’ın Suriye’de Esad karşıtı güçlere destek vermek konusunda oldukça isteksiz olduğunu ve Hillary Clinton’ın aksine uçuşa-yasak bölge gibi fikirlere karşı çıktığını belirtti. Dolayısıyla Rusya’ya karşı olan ılımlı tutumunu da hesaba katarsak, Suriye’ye insani yardım adı altında bir müdahaleyi Trump’ın desteklemeyeceği görüşünde.

Lynch, bu geri duruşun Suriye’de Amerikan müdahalesini artırmayacağını ve bunun da muhtemelen Suriye’deki statükonun bir müddet daha devamına neden olacağını söylüyor. Lynch ayrıca Suriye’deki Amerikan güçlerinin Clinton seçilmiş olsaydı artabileceği kanaatinde.

Trump’ın Amerikan güçlerinin liderlik ettiği DAEŞ operasyonlarına Irak ve  Suriye’de devam etmelerini istemesinin muhtemel olduğunu belirtti Lynch. Musul ve Rakka’da muhtemel bir DAEŞ yenilgisinin Ocak ayında gerçekleşmesi halinde, Trump’ın bunu kendi başarısı olarak göstereceğini de belirtiyor.

Trump’ın İran ile imzalanan Nükleer Silahla ilgili anlaşmasını bozması halinde bunun sorunlara neden olacağını belirten Lynch, imzalanan anlaşmanın faydaları ve tekrar ekonomik yaptırım uygulamanın çok da ihtimal dahilinde olmadığı anlatılınca, Trump’ın anlaşmayı bozmak yerine devam ettirmesinin muhtemel olduğunu da söylüyor.

Yanlıştan DAEŞ yararlanabilir

Trump’ın Clinton’ın aksine Orta Doğu’daki Amerikan askeri gücünü artırmak istememesinin olumlu olduğunu belirten Lynch, Trump’ın radikal İslam hakkındaki uç görüşlerinin cihatçı grupların istismarına açık olduğunu söylüyor.

Özellikle Libya ve Yemen’den uzak durmak istediğini söyleyen Trump, buralarda meydana gelecek boşlukta DAEŞ’in İslamcı cihatçılarının yerleşmesine zemin hazırlayabilir. Lynch ayrıca Trump’ın bugünkü İslam Dünyasında var olan karışık durumu anlayamamasının etkili politikalar tasarlamasını zorlaştıracağı görüşünde.

Trump’ın Suudi Arabistan hakkında ki sert sözlerini de analiz eden Lynch, Trump’ın bölgenin demokrat olmayan güçlü ülkesiyle iyi geçineceğini belirtiyor.

Ona göre, Mısır Cumhurbaşkanı Sisi’nin Trump’ı tebrik eden ilk liderlerden biri olması şaşırtıcı değil. Lynch, Trump’ın demokratik olmayan ülke liderlerini övmekten kaçındığını fakat terörle mücadele adı altında Orta Doğu’nun otokratik liderlerine müsamaha göstermesinin de muhtemel olduğunu belirtiyor.

Lynch, bu politikanın bölgede daha fazla özgürlük isteyen reform yanlıları, sivil toplum kuruluşları ve aktivistler için zor bir döneme gidildiği anlamını taşıdığı görüşünde.

Son olarak Lynch’a göre, Trump Orta Doğu’da her ne yapmayı planlıyorsa planlasın açık olan şu ki bölgeye dönük politikaları aynen devam ettirmesi çok zor.

Lynch istenen ve beklenen politikaların her zaman gerçekleşemeyeceğini eski Başkan Bush ve şu anki Başkan Obama’dan örnek vererek açıklıyor.

Başkanların niyetleriyle icraatları farklı oluyor

George W. Bush’un dış politikada sıradışı bir şey yapmayacağını söylemesine rağmen bölgeyi güç kullanarak değiştiren bir yola girdiğini ve Obama’nın da Irak’tan Amerikan güçlerini geri çekip Müslümanlar ile olan ilişkileri yenileyeceğini vaat etmesine rağmen DAEŞ tarafından Irak’a ve Suriye’ye sürüklenen bir Amerika ortaya çıktığını belirtiyor. Trump’ın da bir çok savaştan etkilenen bir bölge, büyük göç akımları ve derin yönetim krizleri ile karşı karşıya kalacağını, buna karşın Trump’ın çok da hazırlıklı olmadığını belirtiyor.

Trump’ın ilk bir kaç ay içinde isteğini yapabilme özgürlüğüne sahip olacağını, fakat yakın zamanda ortaya çıkacak yeni krizler ve direnişlerin Trump’ı beklenenin ötesinde farklı yollara iteceğini belirtiyor Prof. Lynch.

Dikkate alınması gereken değerlendirmeler bunlar.

Kaynak: Carnegie Middle East Center

 

YORUM YAZ

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz